Mechanik pojazdów samochodowych
O zawodzie:
Mechanik pojazdów samochodowych konserwuje, wykonuje obsługę techniczną i naprawia silniki oraz zespoły i układy mechaniczne w samochodach osobowych, ciężarowych, autobusach, motocyklach i innych pojazdach silnikowych, z użyciem urządzeń diagnostycznych oraz narzędzi ślusarskich i monterskich.
Zadania i czynności robocze:
Głównym zadaniem mechanika pojazdów samochodowych jest wykonywanie usług w zakresie obsługi, diagnostyki, naprawy podzespołów i zespołów samochodów osobowych i ciężarowych. Jego zadania zawodowe obejmują:
- przyjmowanie pojazdów do przeglądu lub naprawy oraz sporządzanie protokołów przyjęcia;
- sprawdzanie działania pojazdu oraz jego zespołów za pomocą urządzeń diagnostycznych;
- naprawę i regulację zespołów i podzespołów pojazdu, w tym: silnika i skrzyni biegów, sprzęgła, układu hamulcowego, kierowniczego, zawieszenia;
- wykonywanie prac demontażowo-montażowych;
- sprawdzanie i ustawianie zbieżności kół i świateł oraz wymianę płynów eksploatacyjnych pojazdu;
- mycie oraz czyszczenie części i podzespołów;
- dorabianie i dopasowywanie części nieznormalizowanych;
- organizowanie, eksploatację i utrzymywanie w czystości stanowiska pracy z zachowaniem zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony środowiska i ochrony przeciwpożarowej;
- wykonywanie rozliczeń kosztów obsługi i napraw.
Dodatkowo może zajmować się:
- wykonywaniem operacji monterskich i czynnościami kontrolno-odbiorczymi przy produkcji pojazdów samochodowych;
- przeprowadzaniem konserwacji i zabezpieczeń antykorozyjnych podwozia i nadwozia pojazdu;
- nadzorowaniem innych pracowników.
Środowisko pracy:
Materialne środowisko pracy:
Mechanik wykonuje swoją pracę w wentylowanych pomieszczeniach lub na wolnym powietrzu. Jest narażony na zanieczyszczenie powietrza pyłem, substancjami drażniącymi, toksycznymi, nieprzyjemny zapach spalin, hałas i drgania. Pracuje w różnych pozycjach: stojącej, siedzącej, leżącej i w ruchu. Stanowiska pojazdowe (płaskie, kanałowe i podnośnikowe) wyposażone są w punktowe oświetlenie i miejscowe wyciągi spalin. Wymontowane z pojazdu zespoły lub podzespoły są regulowane lub naprawiane na specjalnych stojakach i za pomocą specjalistycznych urządzeń. Ponosi odpowiedzialność materialną za powierzone urządzenia, narzędzia oraz za jakość wykonanych usług.
Społeczne środowisko pracy:
Mechanik pojazdów samochodowych pracuje indywidualnie lub w małych zespołach. W pracy konsultuje swoje czynności z brygadzistą lub mistrzem warsztatowym celem ustalenia planu działań naprawczych. Pracując samodzielnie prowadzi rozmowy z klientami informując ich o rodzaju uszkodzenia i ustala koszty naprawy.
Organizacyjne środowisko pracy Mechanik samochodowy pracuje w ciągu dnia przeciętnie 8 godzin. Największe nasilenie prac jest w sezonie letnim. Będąc zatrudnionym w dużych zakładach transportowych, komunikacyjnych lub zakładach produkcyjnych (fabrykach) może pracować na dwie lub trzy zmiany. W zakładach produkcji pojazdów charakter wykonywanych czynności jest wysoce zrutynizowany, natomiast mniejsza rutyna dotyczy pracy na stacjach obsługi i w warsztatach naprawczych z uwagi na indywidualne przypadki wystąpienia wady w pojazdach.
Wymagania psychologiczne:
Mechanik samochodowy to zawód wymagający zdolności manualnych, zamiłowania do techniki, chęci do ciągłego uczenia się i odpowiedzialności. Pożądaną cechą jest zdolność koncentracji uwagi przydatna do obserwacji pracy pojazdu i logicznego rozumowania niezbędna przy ustalaniu przyczyny awarii. Dobry zmysł orientacji przestrzennej umożliwia wyobrażenie pracy układów np. kierowniczego z hamulcowym, odległości, położenia i manipulowania przestrzennego bez ich spostrzegania. Wymagane funkcje psychomotoryczne to: dobra kondycja wzrokowo- ruchowa, duża sprawność manualna, prawidłowe funkcjonowanie narządów zmysłów i spostrzegawczość.
Wymagania fizyczne i zdrowotne:
Kandydat na mechanika powinien odznaczać się dobrą sprawnością ruchową, prawidłowym rozwojem fizycznym i psychicznym.
Przeciwskaznia:
Przeciwwskazaniem są m.in.: choroby skóry rąk, skłonność do uczuleń na paliwa, płyny, smary i oleje, zaburzenia koordynacji wzrokowo- ruchowej, zaburzenia równowagi, napady drgawkowe (epilepsja) i inne stany przebiegające z utratą przytomności.
Wymagany poziom kwalifikacji i ścieżka kształcenia w zawodzie:
Kwalifikacje w zawodzie mechanik pojazdów samochodowych uzyskuje się po zdanym egzaminie zawodowym na zakończenie nauki w 3-letniej branżowej szkole zawodowej. Egzamin polega na zdawaniu tzw. kwalifikacji przypisanej do tego zawodu, tj. „Diagnozowanie i naprawa podzespołów i zespołów pojazdów samochodowych” i oznaczonej symbolem MOT.05. Osoby dorosłe (ukończone 18 lat) mają możliwość zdobycia tych kwalifikacji w ramach kwalifikacyjnego kursu zawodowego (KKZ) bez względu na posiadane wykształcenie. Kurs jest bezpłatny i prowadzą go, w różnych miastach, szkoły mechaniczne, szkoły samochodowe, centra kształcenia praktycznego i ustawicznego.
TECHNIK POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH
Charakterystyka zawodu:
Zadania zawodowe technika pojazdów samochodowych:
- diagnozowanie stanu technicznego pojazdów samochodowych;
- obsługiwanie i naprawianie pojazdów samochodowych;
- organizowanie i nadzorowanie obsługi pojazdów samochodowych.
Środowisko pracy:
Praca odbywa się w halach remontowych, garażach, warsztatach oraz na wolnym powietrzu, często w pozycji wymuszonej. Pomieszczenia zamknięte często wyposażone są w wydajne urządzenia wentylacyjne. W niektórych pomieszczeniach panuje duża wilgotność, może występować silne nasycenie parami rozpuszczalników, farb, benzyny lub spalinami.
Predyspozycje psychologiczno-fizyczne:
Koordynacja wzrokowo-ruchowa, percepcja kształtu, koncentracja ipodzielność uwagi, refleks, spostrzegawczość, odpowiedzialność za bezpieczeństwo użytkowników, dokładność, samokontrola, skrupulatność, dociekliwość, myślenie analityczne. Zainteresowania techniczne, otwartość na nowe rozwiązania techniczne, uzdolnienia manualne.
Przeciwwskazania zdrowotne:
Słaba budowa ciała i niska wydolność fizyczna, nieskorygowane szkłami wady wzroku, brak widzenia obuocznego, znaczne zaburzenia widzenia barw, choroby uszu, niedosłuch, zaburzenia równowagi, omdlenia, zawroty głowy,choroby układów: mięśniowego, kostno-stawowego, ruchu, zaburzenia sprawności kończyn, oddechowego, nerwowego, krążenia, wady serca, alergie, choroby skóry rąk, cukrzyca, epilepsja, reumatyzm.
Kariera zawodowa:
Kwalifikacje zawodowe nabyte w procesie kształcenia umożliwią absolwentowi podejmowanie pracy między innymi w:
- stacjach obsługi pojazdów samochodowych;
- zakładach produkcyjnych i naprawczych pojazdów samochodowych;
- stacjach kontroli pojazdów;
- salonach sprzedaży pojazdów samochodowych;
- przedsiębiorstwach transportu samochodowego;
- instytucjach zajmujących się obrotem pojazdami samochodowymi i ich częściami;
- przedsiębiorstwach zajmujących się likwidacją pojazdów samochodowych;
- instytucjach zajmujących się ewidencją pojazdów samochodowych oraz ubezpieczeniami komunikacyjnymi;
- przedsiębiorstwach doradztwa technicznego dotyczącego motoryzacji;
- można prowadzić własny warsztat naprawy samochodów.